Viết – [Fact]
Trong thời đại bùng nổ của ngành giải trí như hiện nay, có rất nhiều sự thay đổi đã diễn ra, trong đó viết lách và xuất bản là những yếu tố không thể không kể đến. Đã bao giờ bạn đặt câu hỏi liệu “khẩu vị” của bạn đọc có thay đổi hay không hay chính các nhà văn mới là người cần thay đổi để đáp ứng được nhu cầu hiện nay?
Love Books Love Life xin chuyển ngữ một bài viết chia sẻ của nhà văn T.K.Marnell, tác giả của cuốn sách “Whacked in the Stacks” trên trang “Reading,’riting and Ramblings” của chính nhà văn về vấn đề này.
————————–
Tuần trước, tôi đọc ngấu nghiến 2 quyển sách “Hamish Macbeth mysteries” (tạm dịch là Những điều huyền bí của Hamish Macbeth) của tác giả M.C Beaton. Tôi biết rằng tôi đã tìm thêm được một cái tên vào bộ sưu tập những tác giả yêu thích của mình ngay khi tôi đọc những trang đầu của cuốn sách.
Là một độc giả, tìm được những cuốn sách như vậy làm tôi rất hạnh phúc và thỏa mãn. Nhưng khi là một nhà văn, những cuốn sách này làm tôi thêm u sầu vì tôi không thể viết như thế này được nữa.
M.C.Beaton đã phá vỡ mọi nguyên tắc trong thị trường xuất bản ở thế kỉ XXI.
Cô ấy dành thời gian để khắc họa chân dung nhân vật hay những sự lãng mạn nhẹ nhàng và hài hước hơn là việc đi sâu vào những tội ác giản dị quá đà. “Hamish Macbeth mysteries” là cuốn sách kể về cuộc sống ở một thị trấn xinh đẹp ở vùng Scotland, đặt trong bối cảnh một vụ giết người chứ không phải là như những tác phẩm khác, lấy bối cảnh là những nơi đậm mùi thuốc súng.
Khi Beaton viết cuốn “Death of a Gossip” (tạm dịch là Cái chết của kẻ ngồi lê đôi mách) vào năm 1985, Saint Martin đã viết gọn lại và biến tác phẩm thành một chương trình truyền hình với 34 tập và một bản chuyển thể kéo dài 3 mùa của BBC. Nếu cùng một bản thảo đó gửi cho các bên xuất bản ngày nay, chắc chắn cô ấy sẽ bị từ chối.
Khi tôi nhận được phản hồi từ bên xuất bản của cuốn sách “Whacked in the Stacks”, tôi thấy họ nhắc đi nhắc lại là “nó quá chậm”. Họ nói nữ chính rất thú vị, mối quan hệ không mấy tốt đẹp với người em gái thì thật cảm động và việc cô thả thính crush thì thật đáng yêu nhưng tôi cần phải thay đổi tất cả nếu tôi muốn bán cuốn sách. Nữ chính phải phát hiện ra xác chết sớm hơn. Cô ấy phải nhanh chóng giải quyết tên giết người trong tích tắc. Tôi không thể để lỡ bất kì trang nào nói về những cảnh khôi hài mà không liên quan đến những sự bí ẩn.
So sánh “Whacked in the Stacks” với “Death of a Gossip” thì thật là khập khiễng. Bây giờ đã là những năm 20 của thế kỉ XXI, bất kì điều gì thiếu tốc độ đều không bán được nữa. Các chuyên gia xuất bản cảnh báo rằng: “Khi gặp một đoạn văn nhàm chán, bạn đọc có thể đóng app Kindle lại và chuyển sang Instagram. Hay khi gặp một kết thúc quá thỏa mãn, độc giả sẽ quên mất cuốn sách”. Họ nói rằng thời đại của việc nghiện phim làm cho bạn đọc hiện đại trở nên quen với những cốt truyện, những âm mưu chớp nhoáng, trở nên thiếu kiên nhẫn hơn đến nỗi mà chỉ cần xuất hiện một cảnh tĩnh lặng, họ sẽ ngay lập tức thấy chán và gấp quyển sách lại.
Điều này có đúng không? Theo tôi là không, … và có.
Liệu có phải do độc giả thay đổi hay không? Không.
Tôi không nghĩ Internet đã thay đổi cách con người đọc sách hay xem bất kì chương trình nào. Bản chất con người chúng ta luôn thích những câu chuyện tràn ngập sự gay cấn và thay đổi liên tục. Đây là lý do sử thi Hi Lạp nổi tiếng mọi thời đại. Người anh hùng vượt qua từ khó khăn này cho đến khó khăn khác cho đến khi anh ta lao vào cuộc chiến chông gai với những thế lực xấu xa và cuối cùng giành lại được vợ và cung điện của mình. Hay trong tác phẩm Hamlet của Shakespeare, mỗi cảnh kết thúc đều có những gợi mở thú vị về những cảnh tiếp theo. Màn 1 kết thúc với cảnh Hamlet chuẩn bị kế hoạch trả thù. Màn 2 kết thúc với âm mưu để vạch trần tội ác của nhà vua. Kết thúc màn 3 là sự xuất hiện của phân đoạn Hamlet giết Polnius ngay trước mặt nữ hoàng và màn 4 kết thúc bằng việc nữ hoàng thông báo về cái chết của Ophelia.
Tuy nhiên, con người chúng ta cũng thích những câu chuyện nhẹ nhàng, chậm rãi với chất thơ và nhân vật tuyệt vời. Điều này thì không hề thay đổi. Đây là lý do các nhà văn Jane Austen, Leo Tolstoy, … được coi là những tác giả yêu thích mọi thời đại.
“Khẩu vị” văn chương của chúng ta không hề thay đổi trong thiên niên kỉ qua. Internet không làm thay đổi định nghĩa của chúng ta về những cuốn sách hay. Thay vào đó, những gì Internet thực sự đã làm thay đổi đó chính là nền công nghiệp giải trí hay cụ thể hơn chính là thị trường xuất bản.
Tôi lớn lên trong thời kì đen tối của những năm 1990 khi mà người lớn phát hoảng với những thông tin kinh hoàng rằng trẻ em dành 2-3 giờ mỗi ngày ngồi trước màn hình tivi, máy tính. Internet xuất hiện làm cho khoảng thời gian ấy ngày càng tăng lên. Ngày nay, mọi người có thể lạc trong thế giới của hàng ngàn bộ phim và cuốn sách chỉ với một chiếc máy tính nhỏ nhắn trong túi xách. Hay chúng ta cũng có thể đăng kí Netflix với một khoản phí nhỏ mỗi tháng. Chúng ta có thể tìm thấy hàng trăm đầu sách điện tử miễn phí trên Internet.
Đối mặt với sự bùng nổ của ngành giải trí như vậy, thu được lợi nhuận từ những cuốn sách đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều với những đơn vị xuất bản. Vào những năm 80 của thế kỉ XX, các đơn vị xuất bản có khả năng chi trả để cung cấp cho bạn đọc nhiều thể loại sách khác nhau: những câu chuyện chậm rãi và đầy triết lí, những câu chuyện dễ thương, mượt mà hay những câu chuyện đen tối và li kì. Nhưng ngày nay, các nhà biên tập và đơn vị xuất bản phải chọn lựa, suy xét kĩ hơn về những gì họ thu được. Khi một cuốn sách được xuất bản phải đảm bảo rằng thu hút được nhiều đọc giả nhất có thể. Trong thị trường xuất bản hiện nay, một tác phẩm được coi là hay là tác phẩm làm cho người đọc không thể dừng lại được. Chính vì vậy nên không còn chỗ cho những tình tiết đáng yêu, những cảm xúc bối rối hay những mối quan hệ rắc rối của nhân vật chính nữa.
Điều này thì có ý nghĩa gì với tôi?
“Whacked in the Stacks” giống như bài hát “Have a nice day” của ca sĩ Nhật Bản Nishino Kana. Nó hấp dẫn, bay bổng và có chút buồn vui đan xen. Bài hát có âm thanh sôi động, kể về một cô gái đang động viên bản thân trước mớ hỗn độn đang xảy ra trong cuộc đời. Đây là một bài hát phù hợp khi nghe trong khi đi ô tô nhưng đây không phải bài hát có thể nhảy được, hay nói cách khác là không tương thích với thị trường. Nó không đọng lại trong đầu bạn lâu.
Ở dự án tiếp theo của tôi, bộ ba “Wuxia”, giống như bài hát “Last Romeo” của ban nhạc Hàn Quốc Infinition. Trên nền nhạc Rock, các chàng trai hát về tình yêu cuồng nhiệt. Bài hát này chính là “bản chất” của thị trường. Nó mang đến cho người đọc cảm giác khó thở như điều mà các đơn vị xuất bản muốn khi đọc một bản thảo. Họ muốn những bộ câu chuyện đau tim làm bạn đọc ấn tượng, họ muốn những cuốn sách làm cho độc giả như bị ám ảnh và nghiện – loại sách có thể trở thành bestseller.
Nếu bạn chọn bài “Have a nice day”, cắt bớt đoạn giới thiệu và đẩy nhanh toàn bộ nội dung, bạn sẽ không biến nó thành “Last Romeo” mà ngược lại bạn đang phá hỏng bài hát vì làm cho nó thêm nực cười. Tương tự như thế, nếu tôi bỏ đi những chi tiết không phải là bí ẩn trong “Whacked in the Stacks”, thêm vào những tình tiết cam go, những âm mưu xấu xa và biến nữ chính thành điều tra viên kiên cường, luôn nghi ngờ mọi người trước những vụ giết người thì cuốn tiểu thuyết sẽ không trở thành “The girl on the train”. Nó sẽ trở thành một phiên bản nhanh hơn và ít ảnh hưởng hơn rất nhiều.
Tôi thích lông tơ, mà lông tơ thì phải bông. Tôi không muốn nhúng lông tơ của mình vào dầu hỏa và đốt nó lên chỉ để làm cho thú vị hơn. Nếu bên nhà xuất bản muốn tôi làm điều đó, tôi sẽ quyết định rút bản thảo “Whacked in the Stacks” ngay, hít thở một hơi dài và bắt đầu bộ ba “Wuxia” của tôi với ngọn lửa rực cháy.
Kết: T.K Marnell là một nhà văn tài giỏi, giàu kinh nghiệm viết lách, xứng đáng để chúng ta học hỏi. Love Books Love Life hi vọng với những chia sẻ của ông sẽ giúp bạn có cái nhìn khách quan về nghề viết lách trong thời đại bùng nổ của ngành giải trí như hiện nay và thành công hơn trên sự nghiệp “cầm bút” mà bạn đã chọn. Chúc bạn may mắn!
? Source: Reading,’riting and Ramblings
? Author: T.K Marnell
? Translator: AnhNH
✍ Editor: Nam LB
⚠ Bản quyền nội dung bài viết thuộc về Love Books Love Life. Yêu cầu không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý của tác giả.
⚠ Hãy tôn trọng tác giả bằng cách khi Re-post chú thích ghi nguồn đầy đủ!
“Love Books Love Life – Lắng nghe để sẻ chia”
#lovebookslovelife
#thúcđẩyvănhoáđọc
#viết #fact
